در ادامه معرفی عسل های معروف جهانی پس از شناخت عسل مانوکا و عسل توپلو (شما می توانید مقاله های مربوطه را در سایت عسل شاه بلوط مطالعه فرمایید) اینبار قصد داریم به معرفی یکی از معروف ترین عسل های اروپایی به نام عسل هدر یا هیدر
( Ling Heather Honey) بپردازیم.
مجموعه عسل شاه بلوط با هدف شناسایی هرچه بهترعسل های طبیعی موجود در ایران و جهان به طور مداوم در تلاش است. ما را تا پایان دنبال کنید و درکنار ما دانش خود را در خصوص عسل های طبیعی افزایش دهید.
عسل هدر را بشناسیم
عسل هدر عسل تک گل تولید شده از گیاهی وحشی با همین نام است که در سراسر جهان می روید اما تراکم آن در کشورهای اروپایی خصوصا اسکاتلند، ارتفاعات انگلیس و ایرلند بیش از کشورهای دیگر است از این رو عسل هدر عسل بومی مناطق اروپایی محسوب می شود.
درختچه کم سبز و همیشه سبز هدر با عمری بسیار طولانی در مزارع شنی، بایر، منطقه های سوخته و جنگل هایی با پوشش برگ های سوزنی مانند کاج و بلوط، خاک های باتلاقی و اسیدی می روید. عسل هدر از شهد جمع آوری شده از گل های زنگوله ای و بنفش و ریز این درختچه تولید می شود.
از اواسط آگوست (روز ۱۲ آگوست معروف به دوازدهمین شکوهمند) زنبورداران سنتی در غرب انگلستان کندوها را درمناطق رویش درختچه های هدر (هدلند ها) مستقر می کنند. در بیشتر موارد گل های هدر طی همین هفته شکوفا می شوند و شهد آنها تنها به مدت هفت روز در دسترس است. در نتیجه زنبورداران باید زنبورها را برای تولید این عسل خاص به موقع به هدلند ها برسانند.
ویژگی منصر به فرد عسل هدر
عسل هدر، عسلی که هرگز نمی ریزد…
عسل هدر از نوع عسل وحشی، در میان تمام عسل های طبیعی خاصیتی از خود بروز می دهد که در هیچ محصول دیگری شبیه آن وجود ندارد. این عسل به سبب داشتن ماده ای به نام تیکسوتوپیسم خاصیت ژلاتینی دارد. عسل هدر به جای رُس بستن به حالت ژله ای در می آید و در حالت عادی ژل مانند، محکم و جامد است و در صورت هم زدن موقتا به حالت مایع در می آید و سپس با گذشت زمان مجددا ژله ای می شود. در نتیجه عسل در ظرف خود با قوامی ژله مانند ثابت باقی می ماند و با خم کردن شیشیه در جای خود باقی می ماند. هرچه عسل هدر خالص تر باشد و درصد شهد شکوفه های هدر در آن بیشتر باشد (تک گل باشد) این ویژگی قوی تر خواهد بود.
این خاصیت در عسل مانوکا نیز با درصدی پایین تر دیده می شود.
خواص عسل هدر
عسل هدر دارای درصد بسیار بالایی از ترکیبات پروتئینی است همچنین غنی از مواد معدنی مانند کلسیم، روی و پتاسیم، فلزات سبک، اسیدهای آلی، ترکیبات فلاونوئیدی و آنتی اکسیدانی و انواع ویتامین ها خصوصا خانواده ویتامین B است.
از خواص آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جلوگیری از آسیب های سلولی در اثر فعالیت رادیکال های آزاد
- پیشگیری از بروز بیماری های قلبی و تومورها و سرطان ها
- درمان بیماری های تنفسی، آسم و آنفولانزا
- بهبود زخم ها، سوختگی ها و مشکلات پوستی
- درمان بیماری های معده و اختلالات گوارشی
- بهبود بیماری ها و عفونت های کلیوی
- درمان مشکلات سیستم اسکلتی
- ضدعفونی کردن و مبارزه با باکتری ها و عفونتهای بدن
- درمان بیماری های التهابی
- بهبود اختلالات روان
- بهبود خواب و رفع استرس و اضطراب
- افزایش اشتها و مبارزه با لاغری های بیمارگونه
ویژگی های عسل هدر
رنگ عسل هدر می تواند در طیف های مختلفی باشد این عسل از کهربایی مایل به قرمز و نارنجی تیره و گاها کهربایی تیره و قهوه ای یافت می شود.
طعمی شیرین، قوی اما ملایم همراه با کمی تلخی، و مزه جانبی تندی و دودی دارد که تا مدت زمانی طولانی در دهان باقی می ماند همراه با رایحه ای کاملا متمایز یادآوری بوی جنگل، چوب و زمین های بایر و بکر وحشی همراه با عطر شکوفه مانند.
رطوبت بسیار بالای این عسل توقع کریستالیزاسیون سریع را در ذهن ایجاد می کند اما جالب است بدانید عسل هدر ممکن است هرگز کریستاله نشود و رُس نبندد.
عسل هدر تمایل به رس بستن ندارد و همانطور که اشاره کردیم ویژگی منحصر به فرد عسل هدر این است که در حالت عادی به حالت ژلاتینی در می آید. به علت شکل پذیری بالا تبلور در آن رخ نمی دهد. تصورات بر این است که خاصیت ژلاتینی آن آب را به دام می اندازد و مانع تخمیر و تبلور می شود.
قیمت عسل هدر
عسل هدر درمیان عسل های طبیعی قیمت بالایی دارد و با اینکه عسل بومی مناطق غربی اروپایی محسوب می شود در اروپا نیز عسلی گران قیمت است. از دلایل آن مدت زمان کوتاه گلدهی شکوفه های درختچه هدر است. علاوه بر آن تولید این عسل کار ساده ای نسیت. زمان برداشت آن زمانی غیر معمول است. باید پرورش زنبورها برای ماه آگوست به پایان رسیده باشد. از طرفی دیگر عسل هدر در کندها تقریبا جامد است و استخراج عسل از کندو کار دشواری است. در نتیجه زنبورداران مجبورند عسل را از کندوها بتراشند سپس با فشار از الک عبور دهند. زحمت بسیار در مراحل تولید باعث می شود قیمتنهایی بالا باشد. با این حال طعم و مزه آن چنان در میان اروپاییان محبوب است که اکثر افراد بعد از خوردن آن مایل به خرید می شوند.
نویسنده : مهندس علی بهرامی