افسردگی چیست؟
اختلال افسردگی که این روزها بخشی از زندگی اکثر افراد در زندگی ماشینی و صنعتی شده مشکلی است روحی که بر احساسات، عملکرد، زندگی شخصی و اجتماعی فرد تاثیرگذار است. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی بیش از ۳۵۰ میلیون نفر در دنیا به نوعی از افسردگی رنج می برند.
افسردگی که انواع و درجات مختلفی دارد به طور کلی حس عمیق و ناراحت کننده ای است که باعث بی انگیزگی، کاهش تمرکز، افکار منفی و سیاه، خستگی های مکرر و… که می تواند باعث مشکلات جدی روحی و حتی جسمی شود. افسردگی می تواند جنبه ژنتیکی و یا هورمونی داشته باشد و یا ممکن است به دلیل شرایط زندگی و عوامل محیطی ایجاد شود که با روش های غیر دارویی، مشاوره ای و در صورت شدید بودن با دارو قابل بهبود و درمان است.
چند مورد از مهم ترین علائم آن را باهم می خوانیم:
- احساس پوچی
- عصبانیت های بی دلیل و ناگهانی
- خستگی
- افزایش و یا کاهش ساعت خواب
- کابوس های شبانه
- اضظراب و استرس های غیر قابل کنترل
- کاهش تمرکز
- حس عذاب وجدان
- ناتوانی در ارتباط با دیگران
- جمع گریزی
- تغییرات وزن
- بد بینی های شدید و عدم اعتماد به اطرافیان
- عدم توانایی تصمیم گیری
- دردهای جسمی بدون دلیل
- رفتارهای وسواس گونه
- فکر کردن به خودکشی و مرگ
عوارض افسردگی
قطعا همه ما در مقاطعی از زندگی حس افسردگی را تجربه کرده ایم. این حس می تواند گذرا باشد و بعد از دوره کوتاهی بدون اثر مخربی برطرف شود. اما لازم است بدانیم این حس در برخی از افراد چنان شدید و غیرقابل کنترل می شود که درمان آن تنها توسط پزشک متخصص امکان پذیر است و ممکن است حل آن از عهده و کنترل خود فرد خارج باشد. افسردگی های بلند مدت باعث بروز نشانه ها و عوارض آسیب زایی می شود که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سر درد های مزمن
- مشکلات گوارشی مانند معده دردهای مزمن و زخم معده
- درد در ناحیه قفسه سینه
- کمبود انرژي
- دردهای مفصلی
- کمر درد
- کاهش توان و میل جنسی
- تمایل بیش از حد به مصرف الکل یا دخانیات
برای درمان افسردگی چه کنیم؟
قبل از نوشتن هر توضیحی لازم به ذکر است برای درمان افسردگی و مشکلات روحی باید با پزشک متخصص، روان پزشک، روانشناس و روان درمانگر مراجعه کرد تا اختلال افسردگی به طور کامل بررسی و برای درآن اقدامات لازم صورت گیرد.
در کنار استفاده از روش های درمانی می توان با انجام امور ساده ای برای داشتن حال بهتر تلاش کرد.
تغییر سبک زندگی، ورزش کردن و انجام فعالیت های بدنی هرچند ساده، آموختن یک زبان یا مهارت جدید، پیدا کردن علایق شخصی و انجام اموری که لذت بخش باشد، رسیدگی تغذیه به رژیم غذایی، سپری کردن زمان در طبیعت، گوش دادن به موسیقی و آموختن آن و… راه هایی برای ارتباط بهتر با جهان پیرامون ماست.
همانطور که از عنوان مقاله نیز مشخص است قصد داریم ببینیم آیا عسل می تواند دارویی برای درمان افسردگی باشد یا خیر؟
عسل طبیعی که در مقالات پیشین نیز به آن اشاره کردیم معجزه ایست در دل طبیعت که خواص و فواید شگفت انگیز آن می تواند بسیاری از مشکلات را برطرف و بیماری ها را درمان کند. عسل که در طب سنتی ایرانیان جایگاه ویژه ای دارد در تمام کشورها و فرهنگ ها نیز از سال های دور بسیار محبوب بوده است.
پروفسور مایک مک اینس در کتاب انقلاب عسل معتقد است علل افسردگی بالینی مختلف و شامل سه رده: فیزیولوژیک، روانی و محیطی است. با این همه منشا آن هرچه که باشد کلا با افزایش آزاد شدن گلوکوکوتیکوئید ارتباط دارد.
با مصرف عسل طبیعی تامین اندوخته های گلیکوژن کبدی در مواقع بحرانی استرس سوخت و سازی (استرس اکسیداتیو) را به حداقل می رسد. کاهش تولید و آزاد شدن سطوح هورمون های استرس میزان کورتیزول درون سلول های عصبی را کاهش می دهد. او معتقد است وقتی سطح کورتیزول به میزان عادی باز می گردد، افسردگی آرام می گیرد.
درمان افسردگی با عسل
از خواص عمومی عسل های طبیعی ایجاد حس آرامش و رفع استرس است. عسل ماده ای آرامبخش و نشاط آور است که مصرف آن باعث ترشح هورمون سروتونین (هورمون شادی) در بدن می گردد و ترکیباتی مانند کامپفرول و کوئرستین در آن می تواند در بهبود افسردگی های کوتاه مدت موثر باشد. پزشکان طب ایرانی بر این باورند عسل با طبع گرم خود سردی و برودت مغز را که از عوامل افسردگیست درمان می کند و مصرف آن همراه با سایر مواد و خوراکی های طبیعی مانند عرق بهار نارنج می تواند در ایجاد حسی بهتر به بیمار کمک کند.
نوشیدن مخلوط عسل و شیر ولرم قبل از خواب برای افراد مبتلا به افسردگی انرژی از دست رفته را جبران می کند و تا حدی در بهبود خواب شبانه بیمار اثرگذار است.
مصرف منظم عسل طبیعی در کاهش علائم جانبی افسردگی نیز موثر است. برای مثال معده دردهای عصبی را آرام کرده و دردهای عصبی معده را التیام می بخشد. در بهبود سر درد ماده ای مفید است و کمبود انرژی را جبران می کند. طعم شیرین و قندهای موجود در آن موجب ایجاد تمرکز می شود و از زوال عقل جلوگیری می کند.
عسل و سلامت روان
خوردن عسل طبیعی و سایر فراورده های کندو مانند ژل رویال برای سلامت روان و مشکلات اعصاب توصیه شده است. فلاوونوئیدها و پلی فنول ها که از خانواده آنتی اکسیدان های موجود در عسل هستند در درمان بسیاری از مشکلات نظیر امراض تنفسی، گوارشی، قلبی، عروقی و سیستم عصبی مفید است.
گلوکز موجود در آن برای فعالیت سلول های مختلف بدن از جمله سلول های عصبی ضروری است. این قند ساده به سرعت جذب خون می شود و باعث ایجاد آرامش و کاهش اختلالات روانشناختی می گردد.
عسل طبیعی برای درمان افسردگی، تشنج، سردردهای عصبی، شوک و تنش های عصبی راهی ساده و در دسترس است. پلی فنول های موجود در عسل التهابات مغزی را کاهش داده و با التهاب بخش هیپوکامپ مغز مقابله می کند. همچنین این ماده از اختلالات حافظه و موجب تقویت حافظه در سطوح ملکولی می شود.
وجود مقادیر بالا ویتامین D با تنظیم کردن سطح فسفر و کلسیم برای درمان افسردگی عملکرد خوبی دارد. کمبود این ویتامین اختلالات خلقی مانند بی حوصلگی و خستگی را در فرد ایجاد کرده و زمینه ساز بروز افسردگی های جدی تر می شود.
در مقالات بعدی ترکیبات عسلی موثر در بهبود افسردگی و اضطراب را بررسی می کنیم و ترکیبات مفید برای بهبود شرایط روحی را خواهیم نوشت. اگر در این زمینه تجربه ای مشابه دارید با ما در میان بگذارید.
نویسنده: مهندس علی بهرامی